ZİMMET SUÇU (TCK MADDE 247-249)

Zimmet suçu TCK m. 247’ de düzenlenmektedir. Kamu görevlisinin hukuka aykırı biçimde mal edinmesi zimmet suçuna girer. Kamu görevlisinin görevinden ötürü sahip olduğu malı kendisinin veya başkasının istifadesine sunmasıdır.

Kanunda geçen “Mal” ifadesi geniş yorumlanır. Başta para olmak üzere, kıymetli evrak ve taşınabilen her şey mal kabul edilir. Söz konusu malın değeri ekonomik olabileceği gibi duygusal da olabilecektir.

Bu suçun ilk şartı, kamu görevlisinin görevi dolayısıyla para veya kıymetli kâğıt veya bir mala sahip olmasıdır. Ama bu mal özünde idareye aittir. Görevliye yalnızca görevini yerine getirebilmesi için verilmiş olmalı veya görevi nedeniyle görevlinin koruması, denetim veya sorumluluğu altına bırakılmıştır.

Fail kamu görevlisinin görevi gereği zilyet- malın kendisine tevdi edildiği kişi olması gerekmektedir.

Zimmet Suçunun Unsurları

Suçun maddi unsuru, para veya para yerine geçebilen evrak veya senet veya malları mal edinmesi, kendi mülkiyetine geçirmesidir.

Mal edilmesi demek, failin malı haklı şekilde elinde bulundurması durumu ile bağdaşmayacak şekilde kullanılması demektir. Eğer eşya tahsis edilen amaç dışında kullanılırsa zimmet suçu oluşur. Yargıtay postacının vatandaşa gönderilen havaleleri birkaç kez sahte imza ile almasına müteselsil zimmet suçunun oluştuğu kararına hükmetmiştir.

Zimmet suçu failin eşyayı mal edindiği zaman tamamlanır. Failin işlediği zarar için teminat vermesi de suçun işlenmiş olmasını önlemez. Yani başka bir ifadeyle böyle bir hareketin suçun meydana gelmesine herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.

Zimmet suçu bilerek ve isteyerek işlenir. Yanlışlıkla veya hesap hatası sonucu kamu görevlisinin tasarrufuna geçen menfaatler zimmet suçunu oluşturmaz.

O halde zimmet suçunun unsurlarını özetleyelim: 1- Kamu görevlisi olmalıdır. 2- Zimmet suçu, kamu görevlisinin görevi nedeniyle kendisine teslim edilmiş bir mal üzerinde işlenebilecektir. 3- Kamu görevlisi malı kendisinin veya başkasının zimmetine geçirmelidir.

Zimmet Suçuna Tesir Eden Sebepler

Hafifletici Sebepler

a-Zimmete geçirilen şeylerin değerinin az olması. Malın değerine hangi kıstasın uygulanacağını hakim belirler.

b-Zimmetin geçici bir süre kullanılarak ve kamu kurumuna geri iade edilmek üzere işlenmesi, yine cezada indirim sebebi olmaktadır.

Hafifletici sebeplerin bulunması halinde verilecek ceza TCK 249’da şu şekilde düzenlenmiştir: Zimmet suçunun konusunu oluşturan malın değerinin azlığı nedeniyle, verilecek ceza üçte birden yarıya kadar indirilir.

Ağırlaştırıcı Sebepler

-Zimmetin açığa çıkmasını önleyecek her türlü tahrifat ya da hileli hareket ağırlaştırıcı sebeptir. Evrakta sahtecilik, yanlış muhasebe kayıtları tutmak bu gibi durumlara örnektir. Tahrifatın aldatma kabiliyeti olan durumlarla ilgisi olması gerekmektedir. Nitekim Yargıtay’da bu doğrultuda kararlar vermektedir.- Fail, suçu işlediği sırada veya işledikten sonra suçun ortaya çıkmaması için ayrıca hileli davranışlar sergilemişse nitelikli zimmet suçu meydana gelir.

Bankacıların İşledikleri Zimmet Suçları

Bankaların Yönetim Kurulu üyelerinin ve diğer banka mensuplarının işledikleri zimmet suçları Türk Ceza Kanunu dışında, başka özel kanunlarla düzenlenmektedir. Bankacıların zimmet suçları basit zimmet halinde 6-12 yılları arasında, nitelikli hali ise en az 12 yıl olacağı hükme bağlanmıştır.

Şikâyet Süresi ve Zamanaşımı

Şikâyete bağlı suçlardan değildir. Zimmet suçu ile ilgili dava zamanaşımı süresi 15 yıldır. Suç işlendiğinin savcılığa bildirilmesiyle bu süre içerisinde soruşturma ve kovuşturma yapılabilir.

Etkin Pişmanlık

Soruşturma başlamadan önce, zimmete geçirilen malın aynen iade edilmesi veya uğranılan zararın tamamen tazmin edilmesi halinde, verilecek cezanın üçte ikisi indirilir.

Ayrıca Kovuşturma başlamadan önce, gönüllü olarak, zimmete geçirilen malın aynen iade edilmesi veya uğranılan zararın tamamen tazmin edilmesi halinde, verilecek cezanın yarısı indirilir. Etkin pişmanlığın hükümden önce gerçekleşmesi halinde, verilecek cezanın üçte biri indirilir.

Cezalar

Kanunumuzda zimmet suçunun cezaları şu şekilde düzenlenmiştir.

1) Görevi nedeniyle zilyetliği kendisine devredilmiş olan veya koruma ve gözetimiyle yükümlü olduğu malı kendisinin veya başkasının zimmetine geçiren kamu görevlisi, beş yıldan oniki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) Suçun, zimmetin açığa çıkmamasını sağlamaya yönelik hileli davranışlarla işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.

(3) Zimmet suçunun, malın geçici bir süre kullanıldıktan sonra iade edilmek üzere işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranına kadar indirilebilir.

Zimmet suçunda yalnızca hapis cezası öngörülmüştür. Adli para cezasına hükmedilmesi ihtimali bulunmamaktadır. Ancak bazı haklardan yoksun bırakma yaptırımı uygulanabilmektedir.

Etiketler: İzmir Ceza Avukatı , ceza avukatı, zimmet suçu